دسترسی به اطلاعات، ارائه و تجزیهوتحلیل آنها
ما قبلاً به ماهیت فیزیکی سیستم کلی نگاه کردهایم، اما یک برنامه BI نمیتواند بدون ارائه دسترسی آسان اما ایمن به دادههای مورد نیاز برای تحلیل موفقیتآمیز باشد. در این مطلب به جنبههای دسترسی به اطلاعات و تجزیه و تحلیل میپردازیم.
ارائه اطلاعات
این حوزه شامل توانایی مدیریت ایجاد و انتشار اطلاعات و دانش در سراسر سازمان میشود. این شامل موارد زیر میشود:
- مدیریت پرس و جو و گزارشدهی از سمت محتوا
به عبارت دیگر، توانایی ایجاد پرسوجوها برای گزارشها و مدیریت این پرسوجوها به طوری که بتوانند به صورت خام بهرهبرداری شوند یا به افراد برای سفارشیسازی ارسال شوند.
- مدیریت محتوای عمومی
مانند توانایی توصیف قالبها برای تجمیع گزارشها از نتایج پرسوجوها به همراه اسناد پشتیبانی دیگر مانند متن یا تصاویر
- مدیریت اسناد
که مخزنی جستجوپذیر و قابل دسترس برای انواع مختلف اسناد به صورت اشکال جانبی (مانند متن ساده، html، pdf، فایلهای چندرسانهای) فراهم میکند. یک سیستم مدیریت اسناد همچنین میتواند پشتیبانی از جریان کاری و کنترل نسخه مرتبط با اسناد در حال تکامل را نیز داشته باشد.
- مکانیزمهای انتشار/اشتراکگذاری
که به مشتریان داده امکان ارائه دسترسی عمومی به محصولات کاری خود یا درخواست اطلاعات (مانند گزارشهای روزانه) را میدهد. این امکان از طریق روشهای مختلفی از انتشار مانند ارسال ایمیلهای دورهای یا حتی مکانیزمهای هشداردهی پیشرفتهتری مانند صفحهنمایش، ارسال بیسیم به لپتاپها یا دستیارهای دیجیتال شخصی (PDA) امکانپذیر است.
- بستهبندی و تحویل اطلاعات
که برای تجمیع گزارشها و اسناد بهترین قالب برای مشتریان تجاری و ابزارهای ارسال تمامی بستههای اطلاعات به مقصد خود به موقع فراهم میکند. مثالی از این موضوع میتواند تجزیه و تحلیل مالی با استفاده از مجموعه پرسوجوهای دیتا مارت باشد، اما گزارش را در قالب جداول اکسل جمعآوری کرده و به صورت خودکار به دسکتاپ مشتری تجاری ارسال کند.
امنیت
بسیاری از مشتریان داده شما احتمالاً در محل انبار داده یا حتی در ساختارهای مشابه قرار ندارند. همچنین، ممکن است دادههای حساسی وجود داشته باشد که نباید توسط همه مشتریان داده دیده شود. در نهایت، حتی دادههایی که برای تمام مشتریان داخلی قابل مشاهده هستند، نباید توسط افراد مخرب خارج از سازمان قابل خواندن باشند. به عبارت دیگر، نیاز به یک چارچوب امنیتی به عنوان بخشی از معماری BI وجود دارد.
یک چارچوب امنیتی شامل موارد زیر میشود:
- فایروالهای سختافزاری و نرمافزاری برای مدیریت ترافیک شبکه
- رمزنگاری اطلاعات، هم در سمت سرور و هم در سمت مشتری
- محافظت در برابر نفوذ، به منظور جلوگیری از نفوذ افراد خارجی به سیستم؛ این برنامهها ممکن است شامل مانیتورینگ بر اساس قوانین و بر اساس رفتار باشند تا به دنبال رفتارهای مشکوک در شبکه بگردند
- سیاستها برای مدیریت یا محدود کردن دسترسی مشتریان به مجموعههای خاص داده در RDBMS، سطح جدول، ستون یا سطر
- سیاستها برای کنترل دسترسی به دادهها و امنیت برای ابزارهای تجزیه و تحلیل و رابط کاربری
پرتال
پرتال به طور معمول به یک رابط وب قابل پیکربندی اشاره دارد که به مشتری داده امکان میدهد تا نمایش گزارشها، نتایج و هشدارهای مبتنی بر تریگر (trigger-based) را سفارشی کند. پرتال همچنین یک رابط تعاملی برای پرسوجوهای آد هاک (Ad hoc) ارائه میدهد. به عنوان مثال، سفارشیسازی یک پرتال میتواند توسط ایجاد یک داشبورد اجرایی (مشابه داشبورد هوش کسبوکار که در مطالب گذشته توضیح داده شده است) که شاخصهای عملکرد کلیدی (KPI) را که از انبار داده و موتورهای تجزیه و تحلیل BI تغذیه میشوند، برجسته میکند، ایجاد شود. این نوع پرتال همچنین باید امکان حفر و نفوذ از طریق هر نمایش تصویری از KPI را فراهم کند.
تجسم
اصطلاح تجسم میتواند به روشهای مختلفی اشاره کند که اطلاعات به منظور تجزیه و تحلیل سریع نمایش داده میشوند. تجسم میتواند به توانایی ایجاد نمایشهای دو بعدی و سه بعدی از دادههای عددی اشاره داشته باشد، که میتواند فرآیند جستجو برای دادههای غیرعادی یا خارجی در یک مجموعه داده را آسانتر کند یا یک رویداد یا وضعیت تجاری را که به راحتی در یک گزارش متنی قابل بیان نیست، خلاصه کند.
تجسم همچنین میتواند به روشهای خلاقانهتری برای کاوش اطلاعات اشاره کند، مانند روابط اتصالی بین موجودیتها، ویجتها (مؤلفهها) برای ساخت داشبوردها، نمایش شدت ویژگی (مانند این که چقدر یک محصول “گرم” است بر اساس شتاب درخواست در مناطق خاص) و نقشهبرداری جغرافیایی. ابزارهای تجسم معمولاً همراه با سایر ابزارهای تحلیلی مخصوص کاربران نهایی مانند محیطهای OLAP میآیند.
پرسوجو و گزارشدهی
اگرچه ما در این مطالب به انواع مختلفی از تحویل داده و فرمولهسازی دادهها پرداختهایم، اما مفید است تا بستهبندی و تحویل اطلاعات را از اطلاعاتی که در داخل این گزارشهای تحویل داده شده انتظار میرود، تفکیک کنیم. به طور معمول، انواع گزارشدهی که در محیط BI انتظار میرود، شامل موارد زیر است:
- گزارشدهی استاندارد
که گزارشهایی هستند که قرار است وضعیت عملکرد کسبوکار را منتقل کنند، مانند گزارشهای سود و زیان، مقایسه بودجه با هزینههای واقعی، گزارشهای هزینهها و گزارشهای تولید
- پرسوجوهای ساختاری
که منجر به افشای پرسوجوهای روتین خاص مانند فروش در هر منطقه میشود. این پرسوجوها میتوانند پارامتری شوند تا به مشتریان مختلف امکان تغییر جنبههای پرسوجوها برای استفاده شخصی خود را بدهد.
- سیستمهای پرسوجوی آد هاک (Ad hoc)
که به مشتری امکان میدهد پرسوجوهای خود را مستقیماً به دادهها فرموله کند. برخی از سیستمها سازندههای پرسوجو را ارائه میدهند تا به کمک آنها، افراد غیرآشنا با نحوه نوشتن پرسوجوها، پرسوجوهای آد هاک (Ad hoc) مناسبی ایجاد کنند.
- گزارشدهی بر اساس استثناء
که افراد را به رویدادهایی هشدار میدهد که در داخل محیط رخ دادهاند.
ابزار پرسوجو و گزارشدهی یک رابط تجسمی است که به مشتری داده امکان میدهد پرسوجوهای مورد نیاز برای یک گزارش تجاری خاص را فرموله کند و سپس ارائه گزارش را ترتیب دهد. این ابزار جزئیات فنی دسترسی به داده و پیکربندی را مخفی میکند و میتواند برای مدیریت و استفاده مجدد از پرسوجوهای ثابت یا توالی پرسوجوهای آد هاک (Ad hoc) استفاده شود.
پردازش تحلیلی آنلاین
پردازش تحلیلی آنلاین (OLAP) همچنین یک فرآیند برای مشاهده معیارهای مقایسهای از طریق تحلیل چندبعدی داده و زیرساختی برای پشتیبانی از این فرآیند است. OLAP میتواند تجمیع دادههای تجمعی (مانند مجموعها، میانگینها، حداقلها، حداکثرها) یا دادههای عددی (مانند فروش، تعداد کارمندان، تعداد محصولات تولید شده، موجودی) را پشتیبانی کند که به صورتی ارائه میشوند که امکان “حفر و نفوذ” تعاملی یا تجزیه و تحلیل جزئی متوالی و بیان جزئیات را ممکن میکند. OLAP همچنین یک فرآیند و نماینده زیرساخت است.
تجزیهوتحلیل متنی
دادههایی که در یک پایگاه داده ذخیره شدهاند، دادههای ساختاری نامیده میشوند؛ اطلاعاتی که در یک سند (یا چارچوب) قرار دارند و دارای ساختار و طبقهبندی پایهای میباشند (مانند برخی از صفحات وب، اطلاعیههای ازدواج، توصیفهای فهرست) به عنوان نیمه ساختاری شناخته میشوند، به این معنی که یک ساختاری دارند که متناسب با جفت (صفت، مقدار) استاندارد داده در داخل جدول پایگاه داده نیست. متن آزاد به عنوان داده بدون ساختار شناخته میشود.
نگاه کردن به دادههای ساختاری و درک کاربرد آن نسبتاً آسان است، زیرا تلاشی قبلاً برای ارتباط دادهها با مقادیر نامگذاری شده در ستونهای یک رکورد انجام شده است. اما درک دادههای کمتر ساختاردهی شده دشوارتر است و ما بر ابزارهای پیچیده تجزیه و تحلیل متنی تکیه میکنیم تا از این نوع اطلاعات برای استخراج هر نوع مفیدی استفاده کنیم. شناختهترین نوع ابزار تجزیه و تحلیل متنی، یک برنامه نمایهسازی است که سپس امکان جستجوی نمایهشده را فراهم میکند، مانند وبسایتهایی که امکان جستجو از طریق سایتهای وب دیگر را ارائه میدهند.
ابزارهای تجزیه و تحلیل متنی پیچیدهتر برای تلاش در تبدیل دادههای درون متن به یک فرم ساختاری استفاده میشوند. به عنوان مثال، یک کارآفرین ممکن است به یک سیستم علاقه داشته باشد که بتواند رزومه یک کاندیدا را ، با ارزیابی ارزش مهارتهای کاندیدا در هر حوزه مهارتی به یک نمایش ساختاری از مهارتها و آموزشهای آن کاندیدا تبدیل کند. زیرا رزومهها نیمه ساختاری هستند، این نوع ابزار تجزیه و تحلیل متنی نیاز دارد که ساختار یک رزومه را به خوبی درک کند و همچنین کلمات کلیدی را که در متن مهم هستند در زمینه تجاری، متوجه شود.
خدمات
احتمالاً تخصصهای مورد نیاز برای تشکیل و اجرای برنامه BI در سازمان شما موجود نیست. همچنین احتمالاً در مراحل مختلف ساخت زیرساخت BI نیاز به تخصصها وجود دارد که پس از راهاندازی سیستم دیگر لازم نیست. به دلایلی مانند این و دلایل متنوع دیگر، احتمالاً نیاز به تقویت کادر کاری خود با ارائه دهندگان خدمات خارجی برای کمک به پیشرفت برنامه BI خواهید داشت. در ادامه به برخی از خدماتی که ارائه دهندگان خدمات خارجی میتوانند فراهم کنند، نگاه میاندازیم.
معماری و یکپارچگی
هنگام تجمیع یک انبار داده و معماری BI، ممکن است مفید باشد مشاورانی را به کار بگیرید که در پروژههای موفق BI پیشین کار کردهاند تا به شما کمک کنند تا به طراحی کلی راهحل بپردازید. اغلب مفهوم “اینجا اختراع نشده” (NIH) نه تنها میتواند ساخت محیط را کند کند، بلکه میتواند منجر به از بین رفتن آن شود. به خاطر داشته باشید که مشتری نهایی همکار تجاری است و ایجاد رضایت از برنامه، هدف نهایی پروژه است. اگر این به معنای استخدام مشاوران خارجی برای کمک به تحقق آن باشد، انجام دهید!
در خصوص خدمات یکپارچهسازی داده، احتمالاً تأمینکنندگان نرمافزار یکپارچهسازی داده و ETL به سازمانهای مشابهی که سیستمهای مشابهی را در حال ساخت دارند، نرمافزار ارائه دادهاند. آنها همچنین میتوانند کمکهای مشاورهای در تجمیع فرآیند یکپارچهسازی داده و اطمینان از کارکرد آن ارائه دهند. در انتهای طیف، تأمینکنندگان خدماتی وجود دارند که آمادهاند دادهها و پارامترهای یکپارچهسازی شما را وارد کرده، یکپارچهسازی را انجام دهند و سپس دادهها را با قالب دادههای بازسازی شده به شما بازگردانند. این ممکن است یک گزینه قابل قبول باشد زمانی که تأمینکننده ابزار و سختافزارهای بسیاری در دسترس دارد و به این ترتیب میتوانید نیازهای سرمایهگذاری شرکت خود را حذف کنید.
جابجایی یا انتقال داده
بعضی از سازمانها علاقه دارند یک برنامه BI را راهاندازی کنند، اما منابع دادهی آنها در وضعیتی نیست که بتواند به درستی در یک محیط BI به طور مناسب یکپارچه شود، یا به علت اینکه محیطشان در وضعیت بینظمی است یا به دلیل اینکه اطلاعات آنها در سیستمهای قدیمی مختصی تعبیه شده است که استخراج از آنها دشوار است. به عنوان یک مقدمه برای ایجاد یک برنامه BI و همزمان با یک برنامه بهبود فرآیند تجاری، مفید است سیستمهای قدیمی را به سیستمهای مدرنتر منتقل کنید که به استخراج و مدیریت دادهها بیشتر امکان میدهند. چون این جابجایی سیستم یا داده یک بار انجام میشود، وارد کردن یک تأمینکننده خدمات برای کمک به فرآیند جابجایی یک انتخاب مناسب است.
تأمین کنندگان خدمات تحلیلی
اگر هزینه ایجاد زیرساخت برای سازمان شما بسیار بالا باشد، اما هنوز میخواهید از محیط BI بهرهبرداری کنید، پاسخ ممکن است تأمینکننده خدمات تحلیلی باشد. این یک شرکت است که میتواند تمام یا بخشی از اجزای فرآیند BI را ارائه دهد، از خدمات پاکسازی و ادغام داده تا راهاندازی کامل انبار داده و راهحلهای تحلیلی را ارائه دهد. این خدمات ممکن است شامل ارائه زیرساختهای تحلیلی و ابزارها، مشاوره تحلیل داده و ارتباط با مشتری، بهینهسازی فرآیندها، توسعه مدلهای پیشبینی و تحلیل و سرویسهای مدیریت دادهها و انباره داده باشد.
یادگیری
سازمانهایی وجود دارند که به ارائه یادگیری و آموزش در حوزههای BI و انباره داده اختصاص دارند. مفید است اطمینان حاصل کنید که اعضای کادر شما به طور صحیح آموزش داده شدهاند و سازمانهایی که آموزش را انجام میدهند به عنوان ارائهدهندگان بهترین دانش در زمینه تکنیکها، طراحی و استراتژیهایی که برای ساخت برنامههای موفق BI لازم است، تشخیص داده میشوند. آموزش باید بر تمام جنبههای برنامه BI تمرکز داشته باشد، از جمله معماری انبار داده، ادغام داده، انبارههای داده، انبار دادههای عملیاتی و همچنین ابزارهای استفاده شده مانند استخراج و تبدیل داده، سیستمهای OLAP و ابزارهای تحلیل داده مصرفکننده پایانی.
مدیریت استراتژیک
گاهی وقتها هیچ یک از کارکنان فنی و مشتریان تجاری به طور کامل از قابلیتهای موجود در بازار برای ارائه تجزیه و تحلیل کسب و کار آگاه نیستند. دوباره، ممکن است مناسب باشد مشاوران خارجی را که با صنعت شما آشنا هستند و با برنامههای تحلیلی که برای پشتیبانی از صنعت شما ایجاد شده است، جذب کنید.
مسائل مدیریتی
مهمترین مسئله مدیریتی که در این مرحله باید به آن توجه کنید این است که اگرچه ساختار مفهومی یک برنامه BI به نسبت ساده است، اما برای موفقیت برنامه باید بسیاری از قطعات به درستی در محل قرار گیرند. درک کنید که نه شما و نه اعضای تیم شما نمیتوانند به عنوان متخصصان در تمام زمینههای مورد نیاز برای ساخت موفق برنامه عمل کنند. همچنین، هر زمان که پیادهسازی تحت تأثیر تکنولوژی به جای نیازهای مشتریان تجاری پیش برود، این نشانهای جدی از عدم توجه به نیازهای مشتریان در سطح لازم است. اطمینان حاصل کنید که شرکای تجاری در فرآیند معماری سطح بالا به عنوان یک روش ارزیابی و تأیید طراحی برای نیازهای خاص خود شرکت کنند.
شرکت داده های هوشمند ساویس با هدف کمک به طراحی، توسعه و رشد محصول و کسب و کار خدمات متفاوتی ارائه میکند. با توجه به اینکه مجموعه شما چه ابعاد و نیازهایی دارد، برنامه همکاری و سرویسدهی به شما بطور منحصر بفرد طراحی و بصورت پروپوزال به شما ارائه میشود. با توجه به اهداف هوش تجاری و موارد مطرح شده در این مطلب میتوانید با استفاده از داشبوردهای هوش تجاری، کسب و کار خود را ارتقاء دهید.
فرآیند BI یک ترکیب از زیرساخت و روششناسی است. در این مطلب و مطلب گذشته، سعی کردیم بهطور اجمالی ترتیب مراحل ویژگیهای مهم زیرساخت و فرآیند را توضیح دهیم. در آینده، بخشهایی از این فرآیند را بررسی دقیقتر خواهیم کرد تا بتوانیم به درک بهتری از زمینههایی که بیشترین تمرکز و درک مدیریتی را میطلبند، بپردازیم. امید است که ارائه این مطالب شما را به شناخت بهتر هوش تجاری نزدیک کند و بتواند موفقیتی برای کسب و کار شما باشد.